مقاله
معرفی سیستم سوخت رسانی انژکتوری خودرو و تفاوت های سیستم سوخت رسانی MPI و GDI (مقاله آموزشی)
معرفی سیستم سوخت رسانی انژکتوری خودرو و تفاوت های سیستم سوخت رسانی MPI و GDI (مقاله آموزشی)

مقدمه :

در گذشته نه چندان دور در تمامی خودرو های بنزینی از سیستم سوخت رسانی کاربراتوری استفاده می شد اما به دلیل نقایص بسیار و در اصطلاح OPEN LOOP  بودن و عدم توانایی در تطبیق پذیری با شرایط آب و هوایی ، ارتفاع از سطح دریا و ... کم کم از رده خارج شد و جای خود را به سیستم سوخت رسانی انژکتوری داد که در آن تعداد زیادی سنسور و عملگر تعبیه شده است و کنترل همگی آن ها تحت واحد کنترل الکترونیکی موتور در اصطلاح PCM  قرار دارند .امروزه سیستم سوخت رسانی انژکتوری به دو شکل MPI یعنی پاشش سوخت چند نقطه ای داخل منیفولد هوا  و  GDI به معنای پاشش مستقیم سوخت داخل سیلندر طراحی و ساخته می شوند .

تفاوت های اصلی سیستم سوخت رسانی MPI  و GDI چیست ؟

ایندو  سیستم بسیار به هم شبیه هستند با اندکی تفاوت و آن ها به قرار ذیل هستند :

  1. در سیستم سوخت رسانی GDI پاشش سوخت با استفاده از انژکتور هایی صورت می گیرد که مستقیما تا داخل سیلندر ها فرو رفته اند در حالی که در سیستم سوخت رسانی انژکتوری از نوع MPI  پاشش سوخت توسط سوزن انژکتور ها به داخل منیفولد هوا می باشد .
  2. مجموعه پمپ بنزین که در سیستم سوخت رسانی GDI توانایی تولید فشار سوخت بالاتری نسبت به پمپ بنزین در سیستم های MPI  است .
  3. در سیستم سوخت رسانی GDI یک پمپ بنزین فشار قوی علاوه بر پمپ بنزین اصلی به صورت سری با پمپ بنزین داخل باک است .
  4. در سیستم سوخت رسانی انژکتوری GDI یا سنسور تحت عنوان سنسور فشار ریل سوخت هم وجود دارد .

و در بقیه موارد تقریبا مشابه هم می باشند .

شماتیکی از اجزای سیستم سوخت رسانی انژکتوری MPIشماتیکی از اجزای سیستم سوخت رسانی انژکتوری GDI

سنسور ها ، قطعات و عملگر های تعبیه شده در سیستم سوخت رسانی انژکتوری کدامند :

  1. سنسور جریان هوای ورودی
  2. سنسور دمای هوای ورودی
  3. سنسور دمای آب موتور
  4. سنسور موقعیت دریچه گاز و در مواردی دریچه برقی
  5. سنسور اکسیژن بالا و سنسور اکسیژن پایین
  6. انژکتور ها
  7. سنسور موقعیت میل لنگ
  8. سنسور موقعیت میل بادامک
  9. سنسور سرعت خودرو یا در مواردی که سنسور سرعت نصب نیست اطلاعات سرخت از سنسور های چرخ ها برداشت می شود .
  10. عملگر کنترل دور آرام ( در صورت وجود ) (استپر موتور)
  11. کنترل یونیت موتور ECU / PCM
  12. سنسور موقعیت پدال گاز
  13. شیر برقی کنیستر
  14. منبع کنیستر
  15. کوئل ها
  16. شیر برقی های کنترل روغن (سوپاپ کنترل روغن )
  17. سنسور های سطح و دمای روغن موتور ( در صورت وجود )
  18. سنسور کیفیت هوای ورودی (در صورت وجود )
  19. پمپ هوای ثانویه (در صورت وجود )
  20. سنسور ضربه
  21. تایمینگ متغیر پیوسته سوپاپ ها
  22. سنسور فشار هوای ورودی
  23. شمع
  24. وایر
  25. پمپ بنزین
  26. و ...

در بالا کلیه عملگر ها و سنسور ها به همراه بعضی دیگر از قطعات اصلی که در مجموعه موتور نصب می شوند ذکر گردید .

سیستم سوخت رسانی انژکتوری چگونه کار می کند ؟

کنترل همگی آنها با استفاده از ایسیو موتور می باشد این طور که پس از استارت زنی ایسیو با دریافت پالس از سنسور های موقعیت میل لنگ و میل سوپاپ ، برق رله اصلی و رله پمپ بنزین فعال می ماند . حال بسته به کلیه پارامتر های دریافتی از سنسور های دمای هوا ، دمای مایع خنک کاری موتور ، فشار هوای ورودی ، جرم هوای ورودی ،ناک ،اکسیژن و ... متوجه مقدار مورد نیاز سوخت جهت ایجاد کامل ترین احتراق را می شود و با استفاده از عملگر هایی مانند استپر موتور یا دریچه گاز برقی  ، پمپ بنزین،سوزن انژکتور ، کوئل ، شمع، شیربرقی کنیستر و ... روشن ماندن موتور را تضمین می کند .

نکته : در اکثر خودرو های امروزی بسیاری قطعات دیگر هم به منظور کارکرد با قدرت بیشتر و لرزش کمتر و ایجاد آوانس و ریتارد در سیستم تایمینگ با استفاده از قطعاتی تحت عنوان CVVT  که انتهای میل سوپاپ ها نصب میشوند و شیر های کنترل جریان روغن به سمت آن ها تحت عنوان OCV  و... طراحی و تعبیه شده است .

روش تست سنسور ها و عملگر ها در سیستم های سوخت رسانی انژکتوری چگونه است ؟

بسیار مهم است که بدانیم در صورت بروز عیب در هر کدام از موارد فوق چراغی تحت عنوان چک روشن می شود . در اینجاست که راننده متوجه بروز عیب در مدار می شود حال باید به منظور کاهش هزینه های تعمیراتی هرچه سریع تر به تعمیرگاه های تخصصی مراجعه کند . حال بایستی کلیه پارامتر ها و کد های خطا بررسی شوند ، در اینجاست که نیاز به  دانش و تجربه احساس می شود کلیه سیم کشی ها و اینترکانکتور های مرتبط با خطا باید با مراجعه به دیاگرام های کمپانی سازنده بررسی شوند و در صورت فراهم بودن مسیر های تغذیه و سیگنال حال نوبت بررسی سلامت خود سنسور یا عملگر مربوطه است که می توان آن ها را توسط دستگاه  دیاگ ، اسیلوکوپ و یا مالتی متر و ... مورد تست قرار داد و نهایتا در صورت خرابی تعمیر یا تعویض و در صورت سلامت عیب می تواند از واحد کنترل الکترونیکی موتور یا PCM است . تعمیرگاه تخصصی ویرا خودرو به عنوان تعمیرگاه تخصصی خودرو های کمپانی هیوندای،کیا،تویوتا و لکسوس در غرب تهران با بهره گیری از بروز ترین تجهیزات تعمیرگاهی و پرسنل دوره دیده  آماده ارائه خدمات می باشد .  

مهندس عرفان افشار   -  تعمیرگاه تخصصی هیوندای ، کیا ، تویوتا و لکسوس در غرب تهران ( ویرا خودرو )